جناب اقاي مهندس @vahhab.rastar
استاد گرامي،
با سلام و احترام
تقاضا دارم بنده را در خصوص Normalizing و تست ضربه فولاد ها راهنمايي بفرماييد
١-ايا نرمالایز بر روي
Froge : A105 , A350
Cast: A352
, A106,A333,API 5L , SS TP304
قابل انجام است؟ ضرورت ان چطور مشخص می شود؟
برای مثال
طبق asme b31.3 لوله A333 LTCS براي دماي منفي ٤٦ نياز به تست ضربه ندارد، اما ذكر شده كه بايد نرمالايز شوند
۲- ایا نرمالایز در مواردي كه نياز به تست ضربه ضروری میشود لازم است؟
۳-طبق ASTM متریال فورج A350 LF2 تا دمای منفی ۴۶ بدون نیاز به تست ضربه، قابل استفاده است. در چه صورت میتوان از این گرید برای دمای کمتر از منفی ۴۶ هم استفاده کرد؟
ایا مجاز هستیم به استفاده از همین گرید تا منفی ۵۰ درجه هم بشرط انجام تست ضربه ؟ رفرنسی برای ان وجود دارد؟
۴- طبق چه استانداردی داشتن حداقل ۳/۵ درصد نیکل برای فولادها در سرویس زیر منفی درجه ضرورت پیدا میکند
۴- A350 متريال فورج فلنج است، كه طبق ازمه تا دماي منفي ٤٦ نياز به تست ضربه ندارد، ايا نیاز به Normalizing دارد؟
۵- ايا در سرويس ها NACE ترش خورنده حاوي H2s عمليات Normalizingضرورتي دارد؟
۶- ایا در سرویس ها دما بالا (محدوده ۱۵۰-۲۵۰-۳۰۰) Normalizing ضرورتی دارد؟
با تشکر
درود
ضمن پوزش از تأخير در پاسخ به علت مشغله زياد، لازم به ذكر است پاسخ سوالات شما در اصل زير مجموعه درس انتخاب مواد يا انتخاب فولاد ميباشد و به دليل دانش بيشتري كه در خصوص منطق متريالها و شناخت استانداردهاي مرتبط با آن ها لازم دارد خارج از اسكوپ درس علم مواد ميباشد كه به موارد پايه اي ميپردازد. با اين حال سعي ميكنم حتي المقدور پاسخ شما را به صورت خلاصه بنويسم.
1- نرمالايزينگ همانطور كه در دوره تشريح شد، بيشتر در مورد فولادهاي ساده كربني به منظور ايجاد ساختاري يكنواخت و ريزدانه تر انجام پذير است، بنابراين تمامي گريدهايي كه فرموديد قابليت نرماله دارند اما در مورد اينكه كدام گريد الزام به انجام دارد يا چه زماني الزامي است بايد به كد مربوطه رجوع نماييد. اصولا چون نرماله سبب ريزدانه شدن هم مي شود طبعا خواص ضربه دماي پايين را نيز بهبود داده و خصوصا اگر فولاد كاربرد دماي پايين داشته باشد انجام مي شود.
مثلا كد A105 يا كد A106 كه كاربرد دما پايين ندارد الزامي به نرماله ندارد اما اگر توليد كننده به علت ضخامت بالا يا هر مورد ديگر به خواص نرسد و عمليات نرماله كند و خواص بگيرد مشكلي ندارد.
تصوير گرافي كه از استاندارد قرار داده ايد، مربوط به كد طراحي است و استفاده از آن بايد با توجه به دانش كافي از استاندارد و بحث انتخاب مواد انجام گيرد. طبق اين گراف مي توانيد در مورد متريال انتخابي خود لزوم يا عدم لزوم تست ضربه را در حداقل دماي طراحي بيابيد. مثلا ممكن است اگر در دماي منفي 20 درجه سانتيگراد ضخامت متريال مورد نظر خود را بررسيد كنيد زير منحني A و بالاي D قرار داشته باشيد حال فرض كنيد متريال مورد نظر شما SA-516 grade 70 باشد، ملاحظ ميكنيد در Curve A نرماله ندارد ولي در Curve D نرماله دارد. يعني اگر اين متريال را بخواهيد استفاده كنيد بايد نرماله باشد تا خواص ضربه براي كاربرد دما پايين شما را بدهد. (تحليل اين موارد به دانش بيشتري از علم مواد نياز دارد، دوره انتخاب متريال پيشنهاد مي شود)
2- ضرورت آزمون ضربه را استاندارد مربوطه مشخص مي كند، مثلا A350 الزام تست ضربه دارد، حال چه با نرماله چه بي نرماله اگر به اين عدد ضربه برسيد متريال تاييد است، اما چون بعيد است بدون نرماله به خواص برسيد نرماله مي شود. قبلا هم عرض شد ضرورت را كد مشخص مي كند.
3- طبق ASTM متريال A350 LF2 در هر حال تست ضربه نياز دارد. اين متريال 2 كلاس دارد، كلاس 1 كه تست ضربه آن بايد در منفي 46 درجه انجام شود و ميانگين انرژي ضربه 20 ژول را پاس كند و كلاس 2 كه تست ضربه آن بايد در منفي 18 درجه انجام و ميانگين انرژي ضربه 27 ژول را پاس كند. در مورد استفاده در دماي پايين تر تضميني بر ترد نبودن متريال در آن دما وجود ندارد بنابراين توصيه نمي شود بهتر است متريال ديگر انتخاب كنيد. اما اگر تست ضربه را در دماي پايين تر زديد و عدد بالايي بدست آمد (بيش از 27 ژول) مي توانيد استناد كنيد متريال ترد نيست و با مجوز و مسئوليت خودتان و نه استاندارد استفاده كنيد.
4- استاندارد خاصي نديده ام كه الزام كرده باشد متريال ها در دماي زير صفر حتما نيكل داشته باشند. همين مثال A350 LF2 در دماي زير صفر به كار مي رود و الزامي به داشتن نيكل ندارد. اما فولادهاي كم آلياژي حاوي نيكل خواص ضربه دما پايين بهتري دارند و هرچه نيكل بالاتر رود دماي منفي پايين تري را تست ضربه پاس كرده و به عبارتي ترد نمي شكنند. بسته به دماي كاري خود مي توانيد متريال مناسب انتخاب نماييد.
5- خير در سرويس ترش عمليات مطابق NACE براي كربن استيل ها (و نه كم آلياژها) ضرورتي بر عمليات حرارتي نيست. اما بسياري از اسپك ها سختگيرانه تر عمل كرده و عمليات حرارتي را الزام مي كنند. در اين حالت هم كه عمليات حرارتي الزامي است، فقط نرماله الزامي نيست، مي تواند، آنيل، نرماله، نرماله كونچ تمپر و … باشد.
6- در سرويسهاي دما بالا نيز نمي توان كن نرماله الزام است، اما ممكن اتست متريال به دليل غيريكنواخت بودن به خواص استحكامي نرسد و لازم باشد آن را نرماله كرد.
