اقای دکتر مانی زاده @Manizadeh
استاد محترم
با سلام و احترام،
ضمن تشکر از راهنمایی های شما،
در استاندارد ساخت API 5L برای PSL2 گرید «B» وجود ندارد، و گرید ها L245/BR
L245BN و L245/BM وجود دارند، اما همیشه در PMS همان گرید «B» را ذکر می شود،
۱-بر اساستجربه در پروژه ها، چه زمانی M،N or R بودن گرید B ذکر می شود؟
در PMS یا Technial offerاین M/N/R مشخص می شود؟
ایا با منفی بودن دمای طراحی سرویس باید این موضوع تعیین شود؟ یا در تهیه مدارک این کار نیاز نیست؟
۲-برای تهیه Line lsit نیاز است که medium تست مشخص شود، ایا برای سرویس های nace امکان ازمون هیدروتست با سیال اب هست؟ در پروژه ها دیده ام که بجهت خوردگی بدلیل احتمال باقی ماندن اب ازمون هیدروتست، ازمون با اب منع می شود، ایا اساسا این صحبت صحیح است؟ ایا در رفرنسی نوع سیال ازمون لوله ها با سرویس ترش ، بیان شده است؟
۲-از طرفی تست هوا هم حداکثر تا فشار ۱۰ بار امکان پذیر است، پس عملا برای فشارهای تست بالا ۱۰ بار امکان ازمون با هوا برای سرویس های ترش نیست و باز چاره جز انتخاب اب برای ازمون در لاین لیست نمی ماند.
با تشکر
ممنون بابت سوال خوب و دقیقی که مطرح کردید، موردی هست که تو خیلی از پروژهها هم باهاش روبهرو میشیم، هم از نظر فنی و هم از نظر اجرایی.
۱. در مورد گرید “B” و حالتهای M/N/R در استاندارد API 5L PSL2:
در نسخه PSL2 از استاندارد API 5L، دیگه گرید B بهصورت ساده وجود نداره. در عوض گرید L245 تعریف شده که معادل همون B هست، ولی با مشخص شدن شرایط کنترلشدهتر، مثل:
L245R → شرایط نرمال (بدون نیاز به خواص خاص)
L245N → نرمالایز شده یا نرمالایز شده کنترلشده (مناسب برای دماهای پایینتر)
L245M → ترمومکانیکی فرآیند شده (TMCP)
این پسوندها به خواص متالورژیکی و روش تولید برمیگرده و نه صرفاً به گرید شیمیایی.
اما چرا توی PMS فقط “B” مینویسن؟
چون تو فاز اولیه طراحی، هنوز فرآیند ساخت و خواص نهایی تعیین نشده و معمولاً گرید به شکل کلی و ساده نوشته میشه.
معمولاً توی Technical Offer یا موقع تایید MR یا VDR توسط سازنده، این پسوندها (M/N/R) تعیین و تأیید میشن، مخصوصاً اگه شرایط سرویسی مثل دمای پایین یا نیازهای خاص متالوژیکی داشته باشیم.
نکته مهم:
در صورتی که دمای طراحی سرویس منفی باشه (مثلاً -10 یا -20 درجه یا پایینتر)، باید حتماً از گریدی مثل L245N یا L245M استفاده کرد. پس در این شرایط، مشخص شدن این پسوند توی مدارک فنی لازم و مهمه.
۲. درباره مدیوم تست برای سرویسهای NACE (ترش)
بله، کاملاً درست فرمودید. در سرویسهای NACE که محیط شامل H₂S هست، استفاده از آب برای هیدروتست ممکنه مشکلساز بشه. چرا؟
چون اگر آب بعد از تست کاملاً تخلیه و خشک نشه، باقیماندهی آب باعث رطوبت و در نتیجه شروع خوردگی HIC/SCC میشه. به همین خاطر تو خیلی از پروژهها:
یا از آب زلال همراه با مواد ضدخوردگی (inhibitor) استفاده میکنن
یا حتی تست با هوا یا گاز (مثلاً نیتروژن) انجام میدن، البته با فشار پایینتر (که اشاره کردید معمولاً تا ۱۰ بار)
اما طبق استاندارد NACE MR0175 / ISO 15156 الزام مستقیمی درباره نوع مدیوم تست نیومده، اما در استانداردهایی مثل API 570 یا ASME B31.3 توصیههایی برای خشککردن سریع خطوط بعد از تست وجود داره.
جمعبندی این بخش:
استفاده از آب در هیدروتست سرویس ترش ممنوع نیست، ولی باید حتماً بعدش خشککردن کامل و کنترل خوردگی انجام بشه.
اگه امکانش باشه، هیدروتست با هوا یا نیتروژن با فشار محدود هم مجازه، ولی تو فشار بالا دیگه فقط آب جواب میده.
۳. پس راهحل چیه برای Line List؟
وقتی فشار تست بالا باشه (بالاتر از ۱۰ بار)، گزینه منطقی، استفاده از آب برای هیدروتست هست. ولی برای اینکه با الزامات NACE مغایرت نداشته باشه، باید در Line List یا Notes پروژه قید بشه که:
تست با آب انجام بشه
بلافاصله بعد از تست خشککردن کامل (Drying) با هوای خشک یا نیتروژن انجام بشه
حتیالمقدور از آب demineralized با inhibitor استفاده بشه
نتیجهگیری کلی:
در فاز طراحی، گرید “B” بهصورت عمومی نوشته میشه، ولی تو فاز خرید باید M/N/R بودن طبق شرایط سرویس تعیین بشه، مخصوصاً برای دماهای منفی.
برای سرویسهای NACE، تست با آب امکانپذیره، به شرط اینکه بعدش حتماً خط خشک بشه.
اگر فشار تست بالا باشه، راهی جز تست با آب نیست، ولی باید با دقت مدیریت خوردگی انجام بشه.