نحوه ی استفاده از تحلیل علل ریشه ای به روش PROACT

[shaby (Hamid)]

استاد رمضانی
در تحلیل ریشه ای خطا به روش پرواکت:
اگر در تحلیل به جایی رسیدیم که علت مشخص نباشد چه؟
مثلا بیرینگ داغ کرده و در تحلیل علت شل بودن یک پیچ باشد اما دلیل اون تا این لحظه نامشخص باشد.

[saeed.ramezani (سعید رمضانی)]

در تحلیل علل ریشه‌ای به روش PROACT، زمانی که به مرحله‌ای می‌رسید که علت ریشه‌ای هنوز کاملاً مشخص نشده است، مثلاً وقتی می‌دانید که داغ شدن بیرینگ به دلیل شل بودن یک پیچ است اما دلیل شل بودن پیچ مشخص نیست، باید گام‌های زیر را دنبال کنید:

1. تحلیل بیشتر و عمیق‌تر:

   • بررسی فرآیند نصب و نگهداری: بررسی کنید که آیا رویه‌ها و استانداردهای نصب و نگهداری به درستی دنبال شده‌اند. آیا مراحل صحیح برای سفت کردن پیچ انجام شده؟ آیا از ابزارهای مناسب استفاده شده است؟
   • بررسی تاریخچه تعمیرات و سرویس‌ها: سوابق نگهداری و تعمیرات را بررسی کنید. آیا پیچ قبلاً در طی تعمیرات یا سرویس‌های دوره‌ای شل شده است؟
   • بازرسی میدانی: ممکن است نیاز باشد که به صورت میدانی بررسی کنید که آیا عوامل محیطی، مانند ارتعاشات یا نیروهای غیرطبیعی، باعث شل شدن پیچ شده‌اند.

2. استفاده از تکنیک‌های تحلیلی بیشتر:

• تحلیل “5 چرا” (5 Whys): برای هر علت شناخته شده، به طور مکرر از خود بپرسید “چرا این اتفاق افتاده است؟” تا زمانی که به علت ریشه‌ای برسید.
• استفاده از تکنیک‌های دیگر PROACT: PROACT پیشنهاد می‌کند که از ماتریس‌های علت و معلول، تحلیل داده‌های تاریخی، و نمودارهای جریان کاری برای شناسایی علت‌های ریشه‌ای استفاده کنید.

3. مشورت با متخصصان و کارشناسان:

• مشورت با تیم تعمیرات و نگهداری: گاهی اوقات، نظر کارشناسان و تکنسین‌ها که تجربه عملی دارند، می‌تواند بینش‌های ارزشمندی ارائه دهد.
• مشورت با تأمین‌کنندگان قطعات: در برخی موارد، سازندگان یا تأمین‌کنندگان قطعات ممکن است علت‌های محتمل برای مشکلات را بشناسند و پیشنهاداتی برای جلوگیری از تکرار آنها داشته باشند.

4. آزمایش و تست:

• اجرای تست‌های عملی: اگر شواهد کافی برای شناسایی علت ریشه‌ای وجود ندارد، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌ها یا تست‌های بیشتری باشد. برای مثال، تست‌های ارتعاشی یا تحلیل روغن می‌تواند به شناسایی عوامل، کمک کند.

5. مستندسازی و نظارت مستمر:

• مستندسازی تحلیل: تمام تحلیل‌های انجام شده و نتایج آنها را مستند کنید. این امر می‌تواند در شناسایی الگوهای مشابه در آینده مفید باشد.
• نظارت و پایش: پس از انجام اقدامات اصلاحی، سیستم‌ها و فرآیندها را برای مدت مشخصی نظارت کنید تا مطمئن شوید مشکل تکرار نمی‌شود و علت‌های احتمالی دیگر شناسایی شوند.

در نهایت، تحلیل RCA به روش PROACT به شما این امکان را می‌دهد که با استفاده از رویکرد سیستماتیک و جامع، به شناسایی و رفع علت‌های ریشه‌ای بپردازید، حتی اگر در ابتدا علت‌ها واضح نباشند. اگر در ادامه باز هم به چالش برخوردید، ممکن است نیاز به مرور دوباره فرآیند و ابزارهای تحلیلی باشد تا به نتیجه نهایی برسید.