سلام استاد عزیز؛
از آنجا که قدمت(1987) DIN 931 , 934 به قبل از (2005) EN14399 بر میگردد لذا در زمان خود و حتی در بعضی مواقع در زمان حال(مخصوصا گرید 8.8 HV) نیز به عنوان پیچ و مهره هایی که پرمقاومت(8.8 و 10.9) هستند و قابلیت پیش تنیدگی دارند در اتصالات اصطکاکی سازه ها به وفور استفاده می شدند، اما بعد از آمدن EN14399 که با صراحت عنوان HIGH STRENGHT و PRELOADING رو عنوان کرده، بعضی از اساتید به دلیل عنوان شدن کلمات صریح فوق و همچنین اختلاف از نظر ابعادی با 14399 و همینطور مطرح نشدن ضریب مهره در گذشته، 933 و 931 مشمول پرمقاومت و قابلیت پیش تنیدگی نمی شوند اما دلیل آیین نامه ای مستندی و صریحی را ارئه نمیدهند. ممنون میشم در ارتباط با دلایل احتمالی استناد فوق راهنمایی بفرمایید.
آیا پیچ های ساخته شده باDIN931 , 933، و مهره های با DIN934،پرمقاومت و دارای قابلیت پیش تنیدگی هستند؟
با درود فراوان به دوست گرامی
نکته اول: استانداردهای DIN931 و DIN934 منسوخ شده اند و سالها بعد استانداردهای EN 24014 و EN 24032 چاپ شدند که مربوط به پیچ و مهره های 8.8 و 10.9 معمولی بوده اند. استاندارد ابعادی پیچ و مهره های HV متفاوت اند. تا چندسال پیش بر اساس DIN 6914 و DIN 6915 بازرسی می کردیم اما درحال حاضر بازرسی ابعادی پیچ های HV یا اصطلاحا گل درشت بر اساس EN 14399-8 بازرسی ابعادی انجام می شود. پس باید ببینیم اتصال ما از چه نوعی است. اگر اتکایی باشد پیچ 8.8 و 10.9 معمولی کفایت میکند اما اگر اتصال اصطکاکی باشد باید از 10.9HV یا 8.8HR استفاده کنیم
نکته دوم: پیچ HV فقط دارای گرید 10.9 است و عملا پیچ 8.8 از نوع HV نداریم اما پیچ 8.8 از نوع HR داریم
نکته سوم: دو نوع پیچ و مهره برای اتصال اصطکاکی استفاده میشود نوع اول HR فرانسوی است که ضخامت مهره بیشتر از 0.9 قطر اسمی رزوه است و درگیری رزوه ها بصورت داکتیل و انعطاف پذیر است. نوع دوم HV آلمانی است که ضخامت مهره برابر 0.8 قطر اسمی رزوه است و درگیری رزوه های پیچ و مهره وارد فاز پلاستیک و تغییر شکل دایمی می شود
چنانچه سوال یا ابهام دیگری وجود داشت بفرمایید
عرض سلام و ارادت و سپاس از لطف استاد عزیز در بیان دقیق موضوع؛
چند سوال دقیقتر در ارتباط با سوال مطرح شده و پاسخ داده شده، قابل بیان هست که درگیری ذهنیم را بهتر بیان می کند که تقدیم حضور می گردد:
1- DIN931 , DIN933 (1987) استاندارد ملی آلمان بود که نسخه بین المللی آن ISO4017( جایگزین DIN 933) و ISO4014 (جایگزین DIN931) در همان زمان ارائه گردید و در متن این استاندراد های ملی نیز به استاندارد های متناظر بین الملی ISO4014 , 4017 نیز ارجاع داده شده است. آخرین نسخه ISO4014 و ISO4017 در سال 2022 در دسترس می باشد که خواص مقاومتی و شیمیایی پیچ و مهره را همانند EN14399-4 ( که 10.9 و HV می باشد) به ISO898-1 , ISO 898-2 ارجاع داده است. از اینرو، همچنان 4017 و 4014 قابل استفاده هست( سوال اینجاست برای حالت معمولی یا پر مقاومت و پیش تنیده یا غیر پیش تنیده یا هر دو حالت؟ با استناد به کدام بند؟)
2- آیا صرفا به خاطر درشتتر بودن گل EN14399 ، می توان ISO4017 , ISO4014 را بدون قابلیت پیش تنیدگی فرض کرد؟
3- آیا HR ساختمانی در ایران تولید می شود؟
4- آیا تجهیزات آزمایشگاهی موجود در ایران می توانند پیچ های با گل پیچ غیر درشت ساختمانی( ISO4017 , 4014) را تست پیچش و K-FACTOR انجام بدهند؟
5- معیار دسته بندی پیچ 8.8 و 10.9 به حالت معمولی یا پر مقاومت(HIGH STRENGHT) چیست؟
فهرست موارد
با درود و احترام
۱. ایزو ۴۰۱۴ و ایزو ۴۰۱۷ مختص ابعاد پیچهای شش ضلعی هستند و شامل HV نمیشوند، پیچهای HV گل بزرگ تر دارند و استاندارد ابعادی متفاوتی دارند که در پاسخ قبلی توضیح دادم
اشتباه نشود، ما به پیچهای ۸.۸ و ۱۰.۹ اصطلاح high strength را اطلاق میکنیم، پیچهای پایین تر در سازه و ماشین آلات استفاده نمیشود و اصطلاحا پیچ آهنی هستند.
۲. دو تا اشتباه وجود دارد، استاندارد ۱۴۳۹۹ فقط برای گل درشت ها نیست برای پیچ های ۱۰.۹ معمولی هم استاندارد داریم حتما تمامی هر ده استاندارد مربوطه مطالعه شود که با خط تیره مشخص میشوند مثلا EN14399-4
۳. پیچ HV سالهاست در ایران تولید میشود اما پیچ HR من ندیده ام تولید شود
۴. بله آزمایشگاه های معتبر مانند دانشگاه امیرکبیر یا شریف دارای امکانات این تست ها هستند اگر تمایل داشتید یک روز به اتفاق بازدید داشته باشیم
۵. در بالا توضیح داده شد پیچ ۸.۸ و ۱۰.۹ خودبخود از نوع high strength هستند که البته متریک هستند و در استانداردهای آمریکایی صنعت نفت تعریف دیگری دارند مانند A490 و ASTM F2280 و F3125 هستند